Geplaatst op
Donderdag 7 maart 2024
Geplaatst door
Ilse Carrière
Het leven houdt niet op bij de diagnose dementie. Dat is de boodschap van Anneke Kruithof-Looije, predikant en bij ZwolleDoet! ervaringsdeskundig gespreksleider voor naasten van mensen met dementie. Haar man Lodewijk werd in 15 jaar tijd van ‘een beetje vergeetachtig’ volledig hulpbehoevend. Hun liefde heeft het geen seconde in de weg gestaan. ‘Het is niet leuk dat hij dement werd, maar voor de rest ben ik een enorme geluksvogel.’ Lodewijk overleed eind 2021 aan de gevolgen van corona.
‘Vaak merk je pas achteraf dat God aanwezig is. Ik heb zo veel steun gehad rondom het overlijden van Lodewijk. De 350 mensen die contact zochten om me sterkte te wensen, de buurvrouw die een bord stamppot bracht, vrienden die voor me klaarstonden. Al die mensen hebben mij gedragen. Dat is hoe ik God zie: we hebben God allemaal in ons en dat zie je terug in het omzien naar elkaar. Al van jongs af aan kijk ik anders naar God dan de mensen in het milieu waarin ik ben geboren. Ik kom uit een heel behoudend dorp, pal aan zee. Daar mocht je op zondag als het 33 graden was wel naar het strand, maar je mocht niet je kousen uitdoen om pootje te baden. Ik was 5 toen mijn basisschool werd overvallen door een poliogolf. De helft van de kinderen was niet ingeënt. De goeden zouden gespaard worden en de slechten konden het krijgen, dat idee. Meerdere kinderen werden besmet en het liefste jongetje van de klas overleed. Ik begreep er niks van. Toen Lodewijk en ik elkaar ontmoetten - hij was 21 en ik was 15 - wisten we allebei: in zo’n gemeenschap willen we niet leven. We zijn samen verhuisd. Later ben ik theologie gaan studeren; ik wilde leren hoe het echt zat met God.’
‘Toen Lodewijk 59 jaar was, had ik door dat hij -meer dan normaal was- vergeetachtig werd. Daarna heeft hij nog 13 heel goede jaren gehad. Al werd alles door de jaren heen moeilijker. Lange reizen werden wandelingetjes naar de vijver aan de overkant van de straat en terug. Kamperen werd een biertje drinken onder de overkapping in de tuin. Maar we hadden het fijn. We hadden de onuitgesproken afspraak dat we het er niet over hadden. Het woord dementie heb ik nooit genoemd. Ik wilde hem geen pijn doen. Ook bij familie en vrienden benoemde ik het niet. Dat was onze manier om onze vrijheid te houden. Mensen gaan je anders behandelen als je het etiket dement opgeplakt hebt gekregen. Bovendien, het leven houdt niet op door dementie. Pas de laatste paar jaar werd het moeilijker. Ik had op een gegeven moment al zes weken niet geslapen, doordat Lodewijk ’s nachts de weg in huis kwijt was. Onze casemanager van IJsselheem vertelde Lodewijk toen dat hij beter in een beschermde omgeving kon wonen.’
‘Lodewijk was mijn eerste en enige liefde. We hebben een mooi leven gehad samen. Het is niet leuk dat hij dement werd, maar voor de rest ben ik een enorme geluksvogel. Hij is zijn hele leven knap geweest. En slim. En we hadden dezelfde ideeën over dingen die voor ons belangrijk waren. Ondanks de dementie bleef hij verbaal heel goed. We hebben dus nog heel lang goede gesprekken gevoerd. Wel was er de apraxie, die hoort bij zijn manier van dement worden. Simpel gezegd, hij werd onhandig. Maar hij was slim, dus ik hoefde hem niet vaak te helpen. Dan keek hij hoe ik mijn mes en vork pakte en dan deed hij het na. Heel lang kwam hij daardoor normaal over. Uiteindelijk wist hij de tijd niet meer. En ook niet waar hij was. Het huis waar hij 40 jaar woonde werd vreemd voor hem. Zo lief als Lodewijk was toen ik hem leerde kennen, is hij altijd gebleven. Op een dag zei hij: ‘als ik het straks vergeet, koop jij dan namens mij bloemen voor jezelf?’’
