Hoe kan jij je als naaste voorbereiden op een ziekenhuisopname en op wat er daarna op je afkomt? Op deze pagina vind je alle informatie die je kan helpen voor, tijdens en na de ziekenhuisopname van je naaste.
Vaak is de exacte ontslagdatum een paar dagen of een dag van tevoren pas bekend. Soms kan het ziekenhuis wel een schatting geven wanneer iemand weer naar huis zou kunnen. Dit kan je helpen om alvast wat dingen te regelen die nodig zijn bij thuiskomst, zodat je dit niet op het laatste moment hoeft te doen. Bij een geplande opname weten ze vaak op de afdeling wel hoeveel dagen de opname duurt of wat iemand weer moet kunnen om naar huis te mogen gaan. Klik hier voor meer tips en de folder van Isala.
Tijdens een ziekenhuisopname vraagt het ziekenhuis altijd wie de contactpersonen zijn waar informatie aan doorgegeven mag worden. Heb je hier er al over nagedacht wie dat gaat zijn? Vaak is het mogelijk om 2 mensen door te geven. Zij mogen dan informatie opvragen en er mag informatie aan hen gegeven worden. Denk hierbij ook aan jezelf, als jouw bord al vol is, misschien kan dan iemand anders van de familie/vrienden contactpersoon zijn. Deze kan de informatie dan weer aan jou doorgeven. De mantelzorger hoeft niet altijd ook de contactpersoon te zijn.
Was er al professionele zorg thuis betrokken vóór de ziekenhuisopname? Het kan voor de verpleegkundige op de afdeling fijn zijn om een korte overdracht te hebben wanneer iemand opgenomen wordt in het ziekenhuis. Bij mensen met dementie kan je eraan denken om met de casemanager te overleggen hoe je de ziekenhuisopname zo prettig mogelijk kan laten verlopen voor je naaste. Misschien zijn er tips of kan de casemanager een keer langs komen in het ziekenhuis.
Wanneer een gezinslid wordt opgenomen in het ziekenhuis, kan dat voor een kind/de kinderen indrukwekkend zijn en vragen oproepen. Weten ze dat deze persoon een tijdje weggaat en waarom? Wat wil je je kind(eren) vertellen over wat er aan de hand is? Is er een manier waarop je het voor hen begrijpelijk kan uitleggen? Ook is het fijn op school even toelichting te geven, zodat zij weten wat er speelt wanneer je kind afgeleid is of wat minder lekker in zijn/haar vel zit. Er zijn online verschillende boekjes en informatie te vinden om met je kind in gesprek te gaan.
Klik hier voor onze boekentips.
Ook gemeenten hebben oog voor kinderen in een dergelijke situatie. Meestal is dit uitbesteed aan een mantelzorg ondersteunende organisatie, zoals Steunpunt Mantelzorg in Zwolle. Zo worden er bij Steunpunt Mantelzorg regelmatig leuke activiteiten georganiseerd die zorgen voor ontspanning en is er een consulent met wie een kind in gesprek kan gaan.
Klik hier voor meer informatie over de ondersteuning voor jonge mantelzorgers in Zwolle.
Heb je er al over nagedacht wie je allemaal op de hoogte wilt houden tijdens de ziekenhuisopname? Het is fijn wanneer het je netwerk: familie, vrienden en andere mensen in je omgeving op de hoogte zijn van de situatie. Vaak komt er na de ziekenhuisopname veel op jou als mantelzorger af qua regelwerk. Is er iemand in het netwerk die een taak van jou kan overnemen? Bijvoorbeeld dat jij alleen contact hebt met één persoon die je goed bijpraat, en dat die persoon de rest van het netwerk op de hoogte houdt. Of maak een tijdelijke WhatsApp-groep aan waarin je iedereen tegelijk bijpraat. Daarnaast kan het fijn zijn tijdelijk hulp te krijgen bij huishoudelijke taken, zoals het verzorgen van een warme maaltijd af en toe of hulp bij het schoonmaken in huis. Door je netwerk te laten weten waar jij behoefte aan hebt, kunnen mensen gericht helpen en taken verdelen. Er zijn apps die je helpen met het verdelen van de zorg. Kijk hier voor de mogelijkheden.
Is er geen sprake van een netwerk of een heel klein netwerk? Klop dan eens aan bij Steunpunt Mantelzorg, dan denken wij met je mee over de mogelijkheden.
Weet je werkgever van de thuissituatie en dat je voor iemand moet zorgen / dat er iemand afhankelijk is van jouw hulp? Ga zo vroeg mogelijk in gesprek met je leidinggevende, zodat deze mee kan denken over hoe je de combinatie werken en zorgen vol kan houden. Denk bijvoorbeeld aan flexibele uren werken of tijdelijk thuis werken. Ook kan het helpen wanneer je (directe) collega’s ervan weten, zodat je wanneer het nodig is even je hart kan luchten en ze niet vreemd opkijken wanneer je met spoed ergens heen moet.
Er zijn wettelijk een aantal mogelijkheden die je kunnen helpen om mantelzorg en werk te combineren. Deze vind je hier. Soms heeft de CAO van je eigen organisatie wat aanvullingen op deze wettelijke mogelijkheden.
Mantelzorgers kunnen ondersteuning krijgen bij een mantelzorgondersteunende organisatie in jouw gemeente. In Zwolle is dat Steunpunt Mantelzorg (onderdeel van ZwolleDoet!). Bij Steunpunt Mantelzorg kan je terecht voor een luisterend oor, hulp en advies hoe je de zorg zo goed mogelijk aan kan, cursussen, lotgenotencontact, praktische hulp bij regeltaken én waardering. Daarnaast is er het Sociaal Wijkteam. Het Sociaal Wijkteam kijkt met je mee wanneer er langdurige zorg nodig is en welke ondersteuning thuis eventueel nodig is vanuit de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO).
Handige linkjes:
Wanneer je niet in Zwolle woont, kan je ook informatie over mantelzorgondersteuning in jouw gemeente vinden op de website van MantelzorgNL.
Is er voor opname al bekend of je naaste direct weer naar huis mag of is het nodig dat er eerst gerevalideerd wordt in een revalidatiecentrum? Wanneer je naaste ergens anders gaat revalideren, kan je vaak een voorkeur voor een instelling doorgeven zodat daar zo veel mogelijk rekening mee gehouden kan worden.
Wanneer iemand geopereerd wordt, is vaak al wel bekend welke hulpmiddelen thuis nodig zijn. Vragen die je jezelf vast kan stellen zijn: hoe mobiel is je naaste straks? Kan je naaste gelijk traplopen? Kan je naaste lang staan (bijvoorbeeld met douchen?). Hulpmiddelen waar je aan kan denken zijn: een (hoog/laag) bed die beneden kan staan, krukken, looprekje, douchestoel, urinaal of po, grijpstok om dingen van de grond op te rapen en een personenalarmering. De verpleegkundige op de afdeling kan je hierin adviseren.
Kijk hier voor meer informatie hoe je hulpmiddelen kan regelen.
Kan je naaste straks weer traplopen bij thuiskomst? Soms kan het nodig zijn om tijdelijk een hoog/laag bed in de woonkamer te zetten.
Kijk hier voor meer informatie hoe je een hoog/laag bed kan regelen.
Zorg dat je een medicatieoverzicht of een medicatiepaspoort meeneemt naar het ziekenhuis. Deze kun je krijgen bij je apotheek. Kijk hem wel nog even goed na voor de zekerheid, soms kan er net een dosering gewijzigd zijn. Dit helpt de zorg op de afdeling om de juiste medicatie door te geven. Maar bijvoorbeeld ook wanneer medicatie (tijdelijk) gestopt moet worden vanwege een operatie.
Heeft je naaste bepaalde gewoonten of structuur door de dag heen? Bijvoorbeeld eerst aankleden en daarna eten? Dit lijken kleine dingen, maar voor mensen met dementie of NAH kan dit veel verschil maken in de zorg wanneer de verpleegkundigen van de afdeling hiervan weten. Er is een ‘leer me kennen’ poster in het ziekenhuis waarop je de wensen en gebruiken kan invullen. Daarnaast is het Mantelzorgboek van Steunpunt Mantelzorg een handig hulpmiddel.
Bij Steunpunt Mantelzorg, onderdeel van ZwolleDoet! kan je gratis een mantelzorgboek opvragen. In dit boekje kan je alle informatie noteren die belangrijk is wanneer je zelf tijdelijk niet de zorg kan verlenen, bijvoorbeeld door opname van je naaste in het ziekenhuis. In dit boekje kun je onteren welke zorg je naaste krijgt, wie de huisarts is, maar ook wat jouw naaste prettig vindt en welke gebruiken er zijn. Voor de afdeling en verpleegkundigen kan het mantelzorgboek prettig zijn om te zorg zoveel mogelijk aan te laten sluiten bij wat je naaste gewend is, bijvoorbeeld met eten en medicatie inname.
Natuurlijk hopen we niet dat dit nodig is, maar zodra het gevraagd wordt moet er soms in een korte tijd besloten worden wat er gebeurt. Het is dan fijn om de wens van je naaste te weten. Kijk hiervoor ook op de website van Isala, hier staat een duidelijke uitleg zodat je hier goed over na kunt denken.
Overige handige links:
Maak kenbaar hoe je als naaste en als mantelzorger betrokken wilt zijn bij de zorg voor je naaste tijdens de ziekenhuisopname. Wil je bijvoorbeeld helpen met het eten of wil je een keer meekijken met het helpen van wassen en aankleden? Of is het belangrijk dat je bij de gesprekken met de arts bent, omdat je naaste moeite heeft met het onthouden van dingen? Maak je wensen bespreekbaar, zodat de verpleegkundige hier rekening mee kan houden en jullie samen kunnen afstemmen wat mogelijk is. Het kan natuurlijk voorkomen dat het niet 100% lukt, maar dan nog is het goed dat je het wel hebt aangegeven. Ook wanneer de zorg je even te veel is, is het goed dit te bespreken. De verpleegkundigen kunnen dan met je meedenken over hoe je de zorg wat kunt verlichten.
Wanneer een ouder wordt opgenomen in het ziekenhuis, kan dat voor een kind/de kinderen indrukwekkend zijn en vragen oproepen. Weten ze dat hun vader/moeder een tijdje weggaat en waarom? Wat wil je je kind(eren) vertellen over wat er aan de hand is? Is er een manier waarop je het voor hen begrijpelijk kan uitleggen? Ook is het fijn op school even toelichting te geven, zodat zij weten wat er speelt wanneer je kind afgeleid is of wat minder lekker in zijn/haar vel zit. Er zijn online verschillende boekjes en informatie te vinden om met je kind in gesprek te gaan.
Klik hier voor onze boekentips.
Ook gemeenten hebben oog voor kinderen in een dergelijke situatie. Meestal is dit uitbesteed aan een mantelzorg ondersteunende organisatie, zoals Steunpunt Mantelzorg in Zwolle. Zo worden er bij Steunpunt Mantelzorg regelmatig leuke activiteiten georganiseerd die zorgen voor ontspanning en is er een consulent met wie een kind in gesprek kan gaan.
Klik hier voor meer informatie over de ondersteuning voor jonge mantelzorgers in Zwolle.
Is er thuis een casemanager dementie, thuiszorg of een andere professional betrokken? Schakel hen in waar nodig als er tijdens de ziekenhuisopname vragen zijn waar jij het antwoord niet op weet. Zij kennen je naaste vaak ook goed en kunnen eventueel tips geven over hoe de ziekenhuisopname zo soepel mogelijk kan verlopen.
Heb je er al over nagedacht wie je allemaal op de hoogte wilt houden tijdens de ziekenhuisopname? Het is fijn wanneer het je netwerk: familie, vrienden en andere mensen in je omgeving op de hoogte zijn van de situatie. Vaak komt er na de ziekenhuisopname veel op jou als mantelzorger af qua regelwerk. Is er iemand in het netwerk die een taak van jou kan overnemen? Bijvoorbeeld dat jij alleen contact hebt met één persoon die je goed bijpraat, en dat die persoon de rest van het netwerk op de hoogte houdt. Of maak een tijdelijke WhatsApp-groep aan waarin je iedereen tegelijk bijpraat. Daarnaast kan het fijn zijn tijdelijk hulp te krijgen bij huishoudelijke taken, zoals het verzorgen van een warme maaltijd, het uitlaten van de hond of hulp bij het schoonmaken in huis. Schroom niet om hulp te vragen, mensen willen zich soms ook niet opdringen terwijl ze graag willen helpen. Door je netwerk te laten weten waar jij behoefte aan hebt, kunnen mensen gericht helpen en taken verdelen. Er zijn apps die je helpen met het verdelen van de zorg. Kijk hier voor de mogelijkheden.
Is er geen sprake van een netwerk of een heel klein netwerk? Klop dan eens aan bij Steunpunt Mantelzorg, dan denken wij met je mee over de mogelijkheden.
Weet je werkgever van de thuissituatie en dat je voor iemand moet zorgen / dat er iemand afhankelijk is van jouw hulp? Ga zo vroeg mogelijk in gesprek met je leidinggevende, zodat deze mee kan denken over hoe je de combinatie werken en zorgen vol kan houden. Denk bijvoorbeeld aan flexibele uren werken of tijdelijk thuis werken. Ook kan het helpen wanneer je (directe) collega’s ervan weten, zodat je wanneer het nodig is even je hart kan luchten en ze niet vreemd opkijken wanneer je met spoed ergens heen moet.
Er zijn wettelijk een aantal mogelijkheden die je kunnen helpen om mantelzorg en werk te combineren. Deze vind je hier. Soms heeft de CAO van je eigen organisatie wat aanvullingen op deze wettelijke mogelijkheden.
Vaak is de exacte ontslagdatum een paar dagen of een dag van tevoren pas bekend. Dagelijks wordt er in de visite met de arts een voorlopig ontslagdatum besproken. Hierbij wordt ook besproken wat de verwachting is over terugkeer naar huis (eventueel met thuiszorg) of naar een revalidatieplekje. Wanneer duidelijk wordt dat er nazorg geregeld moet worden met thuiszorg of revalidatie, dan komt de transferverpleegkundige in beeld.
De transferverpleegkundige kijkt mee naar de te regelen nazorg en gaat ook in gesprek met de patiënt, familie en de afdelingsverpleegkundige. Het is belangrijk dat er regelmatig een familiegesprek gepland wordt, zodat er een update gegeven kan worden door de arts over de medische status en de verwachtingen voor ontslag. Wanneer je weet wat de schatting is van de ontslagdatum en of je naaste weer naar huis gaat, kan het je helpen om alvast wat dingen te regelen die nodig zijn bij thuiskomst zodat je dit niet op het laatste moment hoeft te doen.
In het ziekenhuis zijn transferverpleegkundigen aanwezig. Zij kunnen ingezet worden om mee te kijken naar wat er geregeld moet worden als iemand met ontslag gaat of als iemand tijdelijk ergens anders moet revalideren. Kijk hier voor meer informatie.
Daarnaast zijn er allerlei hulpmiddelen die je kunt lenen, huren of kopen, om het thuis aangenamer te maken voor de patiënt. Zo heeft Vegro een winkel in Zwolle waar je langs kunt komen. Hun website vind je hier. Op zoek naar een overzicht van verschillende soorten hulpmiddelen? Klik hier.
Zorg na ziekenhuisopname
Benieuwd naar wat Isala allemaal voor je kan betekenen? Lees hier de patiëntfolders.
Heb je er al over nagedacht welke zorg je zelf aan kan én ook zelf wilt geven wanneer je naaste straks weer thuis is? Deel dit met de verpleegkundige op de afdeling of de transferverpleegkundige, zodat ze met je mee kunnen denken. Ook mantelzorgondersteunende organisatie zoals Steunpunt Mantelzorg in Zwolle kunnen helpen om samen uit te zoeken wat je wel en niet kan en welke oplossingen er zijn. Waar de één het prima vindt om iemand te helpen met wassen en aankleden, wil de ander dat liever niet. Wees hier eerlijk in voor jezelf en schakel hulp in waar nodig.
Bij ontslag uit het ziekenhuis wordt er een medicatieoverzicht meegegeven met de op dat moment gegeven medicatie. Kijk goed over er wijzigingen zijn in de medicatie of dosering.
De controle afspraak staat vermeld in de artsenbrief die je meekrijgt met ontslag uit het ziekenhuis. Deze wordt daarnaast ook digitaal verzonden naar de huisarts.
Je naaste krijgt een overdracht mee voor de zorgverlenende organisatie. Zo weet de thuiszorg welke veranderingen er zijn en wanneer er contact moet worden opgenomen bij klachten en met wie.
Er staat een telefoonnummer in de artsenbrief die je meekrijgt bij ontslag uit het ziekenhuis. Hierin staat ook de termijn wanneer je het ziekenhuis moet bellen met opnamegerelateerde klachten of wanneer je beter eerst de huisarts in kunt schakelen.
Weet je werkgever van de thuissituatie en dat je voor iemand moet zorgen / dat er iemand afhankelijk is van jouw hulp? Ga zo vroeg mogelijk in gesprek met je leidinggevende, zodat deze mee kan denken over hoe je de combinatie werken en zorgen vol kan houden. Denk bijvoorbeeld aan flexibele uren werken of tijdelijk thuis werken. Ook kan het helpen wanneer je (directe) collega’s ervan weten, zodat je wanneer het nodig is even je hart kan luchten en ze niet vreemd opkijken wanneer je met spoed ergens heen moet.
Er zijn wettelijk een aantal mogelijkheden die je kunnen helpen om mantelzorg en werk te combineren. Deze vind je hier. Soms heeft de CAO van je eigen organisatie wat aanvullingen op deze wettelijke mogelijkheden.
Hoe kan jij als mantelzorger de zorg zo goed mogelijk volhouden en sommige dingen wat makkelijker voor jezelf maken? Laat bijvoorbeeld boodschappen en medicijnen thuisbezorgen en schakel je netwerk in om te helpen na de ziekenhuisopname. Soms helpt het al wanneer iemand even een maaltijd voor je kookt zodat je daar niet ook aan hoeft te denken of de was voor je doet/ de hond uitlaat/ hulpmiddelen ophaalt/ oppast op de kinderen enz. Schroom niet om hulp te vragen, mensen willen zich soms ook niet opdringen terwijl ze graag willen helpen.
Mantelzorgers kunnen ondersteuning krijgen bij een mantelzorgondersteunende organisatie in jouw gemeente. In Zwolle is dat Steunpunt Mantelzorg (onderdeel van ZwolleDoet!). Bij Steunpunt Mantelzorg kan je terecht voor een luisterend oor, hulp en advies hoe je de zorg zo goed mogelijk aan kan, cursussen, lotgenotencontact, praktische hulp bij regeltaken én waardering. Daarnaast is er het Sociaal Wijkteam. Het Sociaal Wijkteam kijkt met je mee wanneer er langdurige zorg nodig is en welke ondersteuning thuis eventueel nodig is vanuit de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO).
Handige linkjes:
Wanneer je niet in Zwolle woont, kan je ook informatie over mantelzorgondersteuning in jouw gemeente vinden op de website van MantelzorgNL.
Om de zorg wat langer vol te houden is het belangrijk dat je allebei nog dingen kunt doen die je voldoening geven. Ben je voor je naaste op zoek naar een zinvolle daginvulling? Kijk dan op SamenZwolle voor de mogelijkheden in Zwolle.
